In respectievelijk 1908 en 1910 vervingen het nieuwe Apenhuis en het Vogelhuis, naar ontwerp van architect Ouëndag, de bestaande negentiende-eeuwse dierenverblijven. De gebouwen werden gedurende de twintigste eeuw verschillende malen aangepast. Bij de huidige renovatie en restauratie is getracht de dieren - in de lijn met de algemene grootschalige modernisering van Artis - een zo groot mogelijk verblijfsoppervlakte te geven binnen de beschikbare ruimte.

Het uitgangspunt van de huidige renovatie was het restaureren van het originele gebouw en dat zo goed mogelijk te verenigen met nieuwe inzichten. Zo werden de kooien aan de buitenzijde in oorspronkelijke staat teruggebracht, terwijl de tradionele scheiding tussen dier en mens aan de binnenzijde ruimtelijk werd opgeheven. De natuurlijke omgeving werd ontworpen door de landschapsarchitecten Landlab.

Het Apen- en het Vogelhuis zijn beide verdeeld in drie segmenten en kennen een symmetrische opbouw. Het verschil tussen beide verblijven is groot. Het Apenhuis is een rijk versierd, gesloten bakstenen gebouw waarvan de hoofdopzet in grote lijnen behouden is gebleven. De spantenconstructie van het Vogelhuis, die door de tijd heen diverse malen werd aangepast, is weer teruggebracht in zijn oorspronkelijke, kale vorm.